fama rumoresque hominum L

fāma, ae, f. [for, fa-ri], = phêmê, the talk of the multitude, like rumor, either as relating or as judging (v. rumor; cf. also: nomen, gloria, laudatio; clamor, plausus; honos, dignitas, honestas, laus, etc.).

That which people say or tell, the common talk, a report, rumor, saying, tradition (freq. and class.; plur. very rare); absol., or with a statement of the subject-matter annexed with de, or as an object-clause; rarely with gen.

Absol.:

hascine propter res maledicas famas ferunt?

Plaut. Trin. 1, 2, 149: a Brundisio nulla adhuc fama venerat, Cic. Att. 9, 3, 2:

cum tristis a Mutina fama manaret,

id. Phil. 14, 6, 15:

at fuit fama. Quotusquisque est, qui istam effugere potest in tam maledica civitate?

id. Cael. 16, 38: magna illico fama surrexit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2:

aliquod fama ac nuntiis afferre,

Caes. B. G. 6, 30, 2:

hac fama ad Treviros perlata,

id. ib. 5, 53, 2:

reliquos (deos) ne famā quidem acceperunt,

id. ib. 6, 21, 2; cf.:

quam Eratostheni et quibusdam Graecis famā notam esse video,

id. ib. 6, 24, 2:

concedamus famae hominum,

Cic. Rep. 2, 2:

Daedalus, ut fama est, fugiens, etc.,

Verg. A. 6, 14; cf.:

pulsis (vetus est ut fama) Sabellis,

Hor. S. 2, 1, 36:

ita fama ferebat,

Ov. M. 12, 197:

duplex inde fama est,

a twofold tradition, Liv. 1, 1, 6.— In plur.:

inhonestas famas adjungere diis,

Arn. 7, 219:

per omnem provinciam magnae atrocesque famae ibant,

Sall. H. 1, 67 Dietsch, ex conj.—

Stating the subject-matter or contents.

With de:

si quis quid de republica a finitimis rumore aut fama acceperit,

Caes. B. G. 6, 20, 1:

si quid ipsi audistis communi fama atque sermone de vi, de manu, de armis, etc.,

Cic. Fl. 6, 13:

de interitu P. Clodii,

id. Mil. 35, 98:

de Afranio fama est,

id. Att. 7, 26, 1:

de Titurii morte,

Caes. B. G. 5, 39, 1; cf.:

de victoria Caesaris,

id. ib. 5, 53, 1;

5, 51, 1: de proelio Dyrrhachino,

id. B. C. 3, 80.— Plur.: ingentes esse famas de Regulo, Arrunt. ap. Sen. Ep. 114, 19 fin. —

With an appos. clause:

ne mihi hanc famam differant, Me... dedisse, etc.,

Plaut. Trin. 3, 2, 63;

v. differo, B. 2.: accipere fama et auditione, esse quoddam numen et vim deorum,

Cic. N. D. 2, 37, 95:

quod tibi esse antiquissimum constante famā atque omnium sermone celebratum est,

id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 24; so,

constans fama,

Liv. 6, 25, 4:

cum esse praestantem Numam Pompilium fama ferret,

Cic. Rep. 2, 13:

cum fama per orbem terrarum percrebuisset, illum, etc.,

Caes. B. C. 3, 43 fin.:

fama nuntiabat, te esse in Syria,

Cic. Fam. 12, 4, 2:

fama incerta duos equites venisse,

a vague rumor, Liv. 27, 50, 6:

capsis quem (Cassium) fama est esse librisque Ambustum propriis,

Hor. S. 1, 10, 63 al. —

With gen.:

vix ad aures meas istius suspicionis fama pervenit,

Cic. Sull. 4, 12:

propter incertam famam aeris alieni,

an unsupported rumor, Liv. 6, 27, 3.—

Personified: Fama, a goddess, daughter of Terra, swiftfooted, all-seeing, growing as she runs:

Fama, malum qua non aliud velocius ullum,

Verg. A. 4, 173 sq.; Ov. M. 12, 43 sq.; Val. Fl. 2, 116 sq.; Stat. Th. 3, 426 sq.; Ov. M. 8, 267; 9, 137; 14, 726; 15, 4; 853 al.

The voice or judgment of the many, public opinion; more freq. objectively, the fame, character, reputation which a man has, either in general or in particular, as a good or bad reputation, etc. (very freq. and class.).

In gen.:

famam atque rumores pars altera consensum civitatis et velut publicum testimonium vocat: altera sermonem sine ullo certo auctore dispersum, cui malignitas initium dederit, incrementum credulitas,

Quint. 5, 3; cf.:

adversus famam rumoresque hominum si satis firmus steteris,

Liv. 22, 39, 18:

contra opinionem militum famamque omnium videri proelium defugisse, magnum detrimentum afferebat,

Caes. B. C. 1, 82, 2; cf. id. ib. 3, 56 fin.: fama popularis, popular fame or favor, Cic. Tusc. 3, 2, 4; 5, 16, 46:

forensis,

Q. Cic. Petit. Cons. 5, 17: de bona fama (quam enim appellant eudoxian, aptius est hoc loco bonam famam appellare quam gloriam), Cic. Fin. 3, 17, 57:

bona de Domitio, praeclara de Afranio fama est,

id. Att. 7, 26, 1; cf.:

qui bonam famam bonorum, quae sola vere gloria nominari potest, expetunt,

id. Sest. 66, 139; Sall. C. 7, 6:

si bonam famam mihi servasso, sat ero dives,

Plaut. Most. 1, 3, 70 sq.:

bona,

Cat. 61, 62:

bene loquendi fama,

Cic. Brut. 74, 259:

eloquentiae,

Quint. 7, 1, 41:

sapientiae,

Cic. Lael. 4, 15:

pudica,

Prop. 2, 32 (3, 30), 21:

alium mala fama et timor impediebat,

Sall. J. 35, 4:

inconstantiae,

Cic. Fam. 1, 9, 11:

vappae ac nebulonis,

Hor. S. 1, 2, 12.—In plur.: inter arma civilia aequi boni famas petit, Sall. Fragm. ap. Sen. Ep. 114, 19 (Hist. inc. lib. 76 Dietsch).—

In partic.

In a good sense, fair fame, reputation, renown, = existumatio, fama bona:

ut vos mihi domi eritis, proinde ego ero famā foris,

Tert. Hec. 2, 1, 21: fundamentum [p. 723] est perpetuae commendationis et famae justitia, Cic. Off. 2, 20, 71:

fama et existimatio,

id. Quint. 15, 50; cf.:

ut ante collectam famam conservet (for which, shortly after: habet existimationem multo sudore collectam),

id. Div. in Caecil. 22, 71:

sic ejus (Archiae) adventus celebrabantur, ut famam ingenii exspectatio hominis superaret... hac tanta celebritate famae cum esset jam absentibus notus, etc. (shortly before: celeriter antecellere omnibus ingenii gloriā contigit),

id. Arch. 3, 5;

so corresp. to gloria,

id. Tusc. 1, 46, 110:

fama ingeni abicienda,

id. Fam. 9, 16, 3;

with the latter cf.: anxius de fama ingenii,

Quint. 11, 1, 50; 74:

de alicujus fama detrahere,

Cic. Fam. 3, 8, 5:

famam in tuto collocare,

Quint. 12, 11, 7:

ejus scripta tantum intra famam sunt,

id. 11, 3, 8:

ad famam populi Romani pertinere, eos consules esse, etc.,

Liv. 10, 24, 17:

(ut amicorum) aut caput agatur aut fama,

Cic. Lael. 17, 61:

loco, fortuna, fama superiores,

id. ib. 25, 94:

virtus, fama, decus divitiis parent,

Hor. S. 2, 3, 95:

cui gratia, fama, valetudo, contingat abunde,

id. Ep. 1, 4, 10:

famam dicendi fortius quaerunt,

Quint. 2, 12, 9: Evadne... Occidit Argivae fama pudicitiae, the glory or pride of Argive chastity, i. e. of the chaste women of Argos, Prop. 1, 15, 22.—Esp.: magna fama, great reputation, fame, glory:

magnam famam attulisse Fabio Tarentum rebatur,

Liv. 27, 25, 11:

magnam famam sui relinquere,

Nep. Lys. 1, 1:

habere,

Plin. 36, 21, 39, § 149.—

In a bad sense, illfame, infamy, scandal, = infamia, fama mala (rare): opplere (aliquem) famā ac flagitiis, Turp. ap. Non. 306, 2; Ter. Ad. 2, 3, 10:

neque specie famāve movetur, Nec jam furtivum Dido meditatur amorem,

Verg. A. 4, 172; Sall. C. 3, 5; Tac. A. 12, 49; Plin. Pan. 28, 1; cf.:

laeta apud plerosque, apud quosdam sinistra fama,

Tac. A. 11, 19.

* * *

1) глухой шум, гул

2) тж. pl. слух, молва, пересуды, толки ( varii rumores afferuntur de aliquā re Cs)

3) общественное мнение ( fama rumoresque hominum L)

4) хорошая репутация, одобрение ( plebis rumorem affectare T)

5) дурная слава, осуждение, хула

rūmor, ōris, m. (wohl verwandt mit raucus), jedes dumpfe Geräusch, I) im allg.: a) v. Lebl., wie das Geräusch der Ruder, rumore secundo, unter günstigem Ruderschlag, Poëta vet. b. Cic. de div. 1, 29. Verg. Aen. 8, 90: das Murmeln des Wassers, tacito rumore, Auson. Mos. 22. – b) das Murmeln, Summen, verworrene Geschrei, das verworrene Durcheinanderrufen einer Menschenmenge, Claud. nupt. Hon. et Mar. 160: trepido rumore viciniae clamitantis territus, Apul. met. 3, 27. – bes. oft rumore secundo, poet. = clamore secundo, unter Beifallsruf, mit lärmendem Beifall, Hor. ep. 1, 10, 9. Tac. ann. 3, 29. Suev. b. Macr. sat. 6, 1, 37: secundo populi rumore, Fenest. b. Non. 385, 17. – II) prägn.: A) das erzählende, berichtende leise Gerede der Leute von etwas, das dumpfe Gerücht, die unverbürgte Nachricht (Ggstz. veritas, s. Donat. Ter. Andr. 3, 3, 2), rumor inanis, Tac. (vgl. no. B): rumor levis et incertus, Suet.: rumores incerti, Caes.: rumores falsi, Caes.: rumor temere ortus, Liv.: rumores a privatis temere in gratiam magistratuum conflicti, Liv.: primo rumore, Sall.: rumor multa fingit, Caes.: rumor multa perfert, Cic.: quod in totam contionem pertulit rumor, Liv.: r. serpit, Cic.: frigidus a rostris manat per compita rumor, Hor.: rumorem dissipare, differre, Ter. u. Nep., serere, Verg. u. Curt.: dare passim varias rumo-

————

rem per urbes, Stat.: rumores Africanos excipere et celeriter ad alqm perferre, Cic.: alere de industria rumores, Liv.: evanescit temere ortus rumor, Liv.: addidit alimenta rumoribus adventus Attali, Liv.: affingunt rumoribus quod res poscere videbatur, Caes.: rumoribus falsis terreri, Caes.: incertis rumoribus servire, Caes. – m. Genet. caus., uno rumore periculi, von G., Cic.: cenae r., Suet. – m. de u. Abl., graves de te rumores, Cic.: exstinctis rumoribus de auxiliis legionum, Caes.; vgl. rumor sine satis certo auctore allatus de morte Ptolemaei regis, ein unverbürgtes G., Liv. – mit folg. Acc. u. Infin., nach rumor venit, Ter., r. emergit, Vopisc., r. est, Ter. u. Cic., r. narrat, Mart., r. incedit, Tac., r. vulgatur, Liv.: nach crebri rumores afferebantur, Caes.: nach rumores exsistunt, Auct. b. Alex.: nach increbrescit rumor, Liv.: nach rumores distulerunt malevoli, Ter. – B) das beurteilende Gerede der Leute, die Volksstimme, objekt. der Ruf, 1) im allg.: rumor populi, Ter.: fama rumoresque hominum, Liv.: rumore adverso esse, in üblem Rufe stehen, Liv.: so auch rumore malo flagrare, Hor.: claro apud vulgum rumore esse, Tac.: inanem aucupari rumorem et omnes umbras etiam falsae gloriae consectari, Cic.: totam opinionem parva nonnumquam commutat aura rumoris, Cic. – 2) insbes.: a) die gute Meinung, der Beifall, rumori servire, Plaut.: rumorem quendam et plausum popularem esse quaesitum,

————

Cic.: plebis rumorem affectavit, Tac. – b) die üble Nachrede, die Verleumdung, Curt. 10, 10 (31), 18: Plur., Sall. hist. fr. 2, 30 (2, 36).

rūmor, ōris, m. [cf. Gr. ôruô, to howl; orumagdos, din; Sanscr. root ru-, roar; ravas, uproar; Lat.: raucus, rudo].

Lit., the talk of the many, whether relating facts or expressing opinions.

Common talk, unauthenticated report, hearsay, rumor (the prevalent and class. signif.; used equally in sing. and plur.; syn.: fama, sermo); absol., or with a mention of its purport.

Absol.: est hoc Gallicae consuetudinis, uti mercatores in oppidis vulgus circumsistat, quibusque ex regionibus veniant quasque ibi res cognoverint, pronuntiare cogant. His rumoribus atque auditionibus permoti de summis saepe rebus consilia ineunt, quorum eos e vestigio poenitere necesse est;

cum incertis rumoribus serviant, et plerique ad voluntatem eorum ficta respondeant,

Caes. B. G. 4, 5; cf.:

aliquid rumore ac famā accipere... falsis rumoribus terreri,

id. ib. 6, 20:

multa rumor perferet,

Cic. Fam. 2, 8, 1; cf.

also, in the description of the house of Fame, in Ovid: mixtaque cum veris passim commenta vagantur Milia rumorum confusaque verba volutant,

Ov. M. 12, 55 (v. the passage in its connection):

rumoribus mecum pugnas,

Cic. N. D. 3, 5, 9:

rumores Africanos excipere,

id. Deiot. 9, 25:

senatus vulgi rumoribus exagitatus,

Sall. C. 29, 1:

multa rumor fingebat,

Caes. B. C. 1, 53:

addunt et affingunt rumoribus Galli, quod res poscere videbatur,

id. B. G. 7, 1:

frigidus a Rostris manat per compita rumor,

Hor. S. 2, 6, 50 et saep. —

With the purport of the rumor introduced by an object- or relative-clause; by de, rarely by gen.

Postquam populi rumorem intelleximus, Studiose expetere vos Plautinas fabulas, etc., Plaut. Cas. prol. 11: cum interea rumor venit, Datum iri gladiatores; populus convolat, etc., Ter. Hec. prol. alt. 31; id. Heaut. prol. 16:

crebri ad eum rumores afferebantur litterisque item Labieni certior fiebat, omnes Belgas contra populum Romanum conjurare, etc.,

Caes. B. G. 2, 1:

meum gnatum rumor est amare,

Ter. And. 1, 2, 14; cf.:

rem te valde bene gessisse rumor erat,

Cic. Fam. 1, 8, 7; id. Att. 16, 5, 1:

serpit hic rumor: Scis tu illum accusationem cogitare? etc.,

id. Mur. 21, 45:

crebro vulgi rumore lacerabatur, tamquam viros et insontes ob invidiam aut metum exstinxisset,

Tac. A. 15, 73:

subdito rumore, tamquam Mesopotamiam invasurus,

id. ib. 6, 36.—

With de:

nihil perfertur ad nos praeter rumores de oppresso Dolabellā,

Cic. Fam. 12, 9, 1:

de Aeduorum defectione rumores afferebantur,

Caes. B. G. 7, 59:

de vitā imperatoris dubii rumores allati sunt,

Liv. 28, 24:

graves de te rumores,

Cic. Deiot. 9, 25:

exstinctis rumoribus de auxiliis legionum,

Caes. B. C. 1, 60 fin. —

With gen. (very rare):

cenae rumor,

Suet. Aug. 70:

belli civilis rumores,

Tac. H. 3, 45: rumor prostratae regi pudicitiae Suet. Caes. 2.—

Common or general opinion, current report, the popular voice; and objectively, fame, reputation (less freq. but class.):

famam atque rumores pars altera consensum civitatis et velut publicum testimonium vocat: altera sermonem sine ullo certo auctore dispersum, cui malignitas initium dederit, incrementum credulitas,

Quint. 5, 3, 1; cf.:

adversus famam rumoresque hominum si satis firmus steteris, etc.,

Liv. 22, 39:

qui erit rumor populi, si id feceris?

Ter. Phorm. 5, 7, 18:

totam opinionem (populi) parva nonnumquam commutat aura rumoris,

Cic. Mur. 17, 35: rumoribus adversa in pravitatem, secunda in casum, fortunam in temeritatem, declinando corrumpebant, with their slanders, misrepresentations, Sall. Fragm. ap. Non. 385, 3:

quos rumor asperserat, ii, etc.,

Curt. 10, 31, 18:

rumorem quendam et plausum popularem esse quaesitum,

Cic. Clu. 47, 131:

rumori servire,

Plaut. Trin, 3, 2, 14; cf. in the lusus verbb. with rumen: ego rumorem parvi facio, dum sit rumen qui impleam, Pompon. ap. Non. 18, 15:

omnem infimae plebis rumorem affectavit,

Tac. H. 2, 91:

Marcellus adverso rumore esse,

Liv. 27, 20:

flagret rumore malo cum Hic atque ille,

Hor. S. 1, 4, 125; Tac. H. 2, 93 fin.: invidiam alicui concitare secundo populi rumore, with the concurring or favorable judgment, with the approbation, Fenest. ap. Non. 385, 17; so, rumore secundo, Suev. ap. Macr. S. 6, 1; old poet in Cic. Div. 1, 16, 29; Verg. A. 8, 90; Hor. Ep. 1, 10, 9; cf.:

aliquid accipere secundo rumore,

Tac. A. 3, 29:

claro apud volgum rumore erat,

id. ib. 15, 48.—

Transf., a murmuring, murmur of a stream:

amoena fluenta Subterlabentis tacito rumore Mosellae,

Aus. Mos. 22.